Ryby polski wód: Lipień

Lipień Thymallus thymallus angielski : francuski GRAYLING : OMBRE holenderski niemiecki : ÄSCHE : VLAGZALM Wielkość Średnie rozmiary: 30 centymetrów (w wie lu krajach także wymiar ochronny). Lipienie o długości 40 centymetrów są już godne uwagi. Osobniki 50-centymetrowe to rekordowe okazy.

WYSTĘPOWANIE

Naturalne środowisko tej ryby to czyste strumienie i rzeki zaliczane do krain pstrąga, lipienia i brzany. Coraz częstsze zatrucia cieków oraz melioracje są niestety główną przyczyną drastycznego zmniejszania się z roku na rok obszaru występowania lipieni. Masowe inwazje kormoranów, zaobserwowane ostatnio w wielu krajach zachodnich, także zrobiły swoje. Ucierpiał na tym głównie narybek lipieni. W wielu rzekach i strumieniach odbudowanie populacji tych ryb, aby była ona na zadowalającym poziomie, możliwe jest jedynie po przeprowadzeniu masowych (i drogich) zarybień.

Mały pyszczek i wielka płetwa

Jedyną oznaką spokrewnienia lipieni z rybami łososiowatymi jest niewielka pletwa tłuszczowa. Maleńki spiczasty pyszczek (zdjęcie z prawej) zdradza upodobanie do drobnego pokarmu; lekko owalna źrenica jest kolejną cechą charakterystyczną tego pieczołowitego zbieracza owadów. Szara eminencja lipień ma duże, prawie bezbarwne łuski. Kolorowa jest natomiast olbrzymia pletwa grzbietowa (zdjęcie z lewej). W szczytowym momencie tarla mleczak lipień przytrzymuje swą rozwiniętą jak chorągiew płetwą grzbietową samicę w milosnym uścisku.

Gdzie i kiedy

Lipienie to bardzo towarzyskie ryby. Lubią stać w małych grup kach w średnio szybkim prądzie nad piaszczystym lub żwirowym dnem. Prawie w ogóle nie są płocholiwe w chwilach intensywne go żerowania na nimfach owadów, nie przeszkadza im nawet brodzący w wodzie wędkarz. Ulubionym pokarmem lipieni są larwy chruścików. Chętnie wychodzą też do powierzchni i pracowicie zbierają faunę unoszoną. Słychać wte dy charakterystyczne cmoknięcia. Zimą i zaraz po tarle (marzec/ /kwiecień) lipienie interesują się także trochę większym pokarmem. Można je wtedy złowić na maleń ką obrotówkę lub nawet miniwoblera. Wraz z ocieplaniem się wody lipienie znowu zaczynają specjalizować się w zjadaniu drobnego pokarmu. W okresach, gdy W wodzie pojawiają się masowo malutkie muszki, nazywane przez Anglików przekleństwem", a w naszej gwarze wędkarskiej sieczką“, wędkarze zmuszeni są stosować
podobnej wielkości sztuczne muszki w kolorze zbliżonym do naturalnego owada. Intensywnie żerujące lipienie nie interesują się wte dy żadnym innym pokarmem i tylko miniaturowa przynęta może skłonić je do brania.

Jak i na co

Tam, gdzie jest to dozwolone, lipienie z powodzeniem można łowić na przynęty roślinne podawane na zestawie spławikowym. Najpiękniejszą, wyjątkowo relaksującą i bez wątpienia najskuteczniejszą metodą połowu tej ryby jest jednak sztuczna mucha. Żerujący lipień zdradza swą obecność regularnie pojawiający mi się w tym samym miejscu, czasami co kilka sekund, maleńkimi kółkami na wodzie. Aby jednak ryba wyszła do sztucznej muszki, przynęta ta musi być nie zwykle precyzyjnie podana. Po karm spływający nawet tuż obok kontrolowanego przez lipienia obszaru, zazwyczaj bardzo małego, jest z reguły całkowicie ignorowany.

Poza tym muszkarz zawsze mu si podawać przynętę z pewną poprawką, gdyż lipień wychodzi do niej z pewnej głębokości, trochę nawet z nią spływa i dopiero wte dy, gdy uzna, że wszystko jest w porządku, chwyta ją do pyszczka. Sztuczna muszka nie może więc zacząć bruździć wody zanim nie spłynie do miejsca, w którym może ją zdjąć żerujący lipień. Nadmiar linki podczas spływania przynęty likwiduje się poprzez po wolne unoszenie szczytówki, a je żeli to nie wystarcza, linkę wybiera się ręką. Do łowienia lipieni na suchą muchę używa się zazwyczaj pływającej linki (DT-F) klasy 4-5 oraz do stosowanego do takiej linki wędziska muchowego. Ostatni odcinek przyponu powinien być jak najcieńszy. W zależności od wielkości spodziewanych ryb oraz wielkości sztucznej muszki, używa się do tego celu żyłki monolitycznej o średnicy od 0,12 do 0,18 mm. Lipienie lubią stać w prądzie i dlatego sztuczna mucha powinna
pewnie utrzymywać się na po wierzchni wody (nawet bez nawilżania w oleju hydrofobowym), a takie właściwości bez wątpienia mają muchy typu Buck Caddis oraz Cdc. Delikatniejsze wzory sztucznych much z różnokolorowymi jeżynkami, takie jak Tricolore, Bivisible, czy też nowoczesna" Assassine, wiązane na haczykach nr 14 lub mniejszych i imitujące widelnice oraz chruściki, także po winny znaleźć się w pudełku z przynętami każdego muszkarza specjalizującego się w łowieniu lipieni. Maleńkie czarne Midges i Gnats, wiązane niekiedy nawet na haczykach nr 22, stosuje się zazwyczaj w ekstremalnych sytuacjach. Nimfy używane do łowienia lipieni spokojnie mogą być o numer większe. Wśród wędkarzy dużą popularnością cieszy się pochodzący z Anglii model o nazwie Grayling Killer Bug, co w wolnym tłumaczeniu oznacza „owada mordercę lipieni". Zawiązanie nim jest znacznie łatwiejsze niż suchej muchy. Wystarczy zawiązać trochę siwego włosia piżmaka na ciężkim nimfowym haczyku (dociążanie haczyka ołowiem nie wszędzie jest dozwolone) i już można lowić. Bardziej dopracowane imitacje larw chruścików oraz rzucające się w oczy nimfy złotogłówki są jednak z reguły łowniejsze.

Lipienie bardzo często odpinają się nawet po poprawnie wykonanym zacięciu, znacznie częściej, niż tej samej wielkości pstrągi. Mają one bowiem bardzo miękkie pyski, a podczas holu obracają się wokół własnej osi. Duży denny kardynał, jeżeli oczywiście uda się go skutecznie zaciąć, walczy krótkimi szarpnięciami i przez cały czas ma rozpostartą jak chorągiew wielką płetwę grzbietową. Ryba opuszcza płetwę dopiero w podbieraku.